Libero bóng đá là gì? Những “siêu” Libero trong lịch sử

Xem ngay bài viết về chủ đề Libero bóng đá là gì ngay sau đây để anh em có thể nhanh chóng nắm được khái niệm Libero vô cùng mới mẻ này nhé. Vị trí này đã từng sản sinh ra không ít những huyền thoại và có một chỗ đứng nhất định trong dòng chảy lịch sử bóng đá.

Vào những năm 1960-1970, người Ý đã phát minh ra một vị trí “lạ” trên sân bóng. Người ta không thể gọi nó bằng cái tên chính xác vào thời đó. Không phải một trung vệ, tiền vệ phòng ngự hay tiền đạo. Về cơ bản, nó là một vị trí đa năng thường xuyên xuất hiện ở những điểm nóng trên sân. Họ có thể tấn công khi có bóng và tích cực phòng ngự khi đội nhà mất bóng. Họ có thể chơi như một cầu thủ tự do, hậu vệ, tiền vệ hoặc cả nhiệm vụ ghi bàn. Vâng đó chính là vị trí có tên gọi đặc biệt Libero. Cùng Xôi Lạc TV giải đáp Libero bóng đá là gì?

Libero bóng đá là gì?

Libero là một từ thuần túy trong tiếng Ý có ý nghĩa là “sự tự do”. Điều này chứng tỏ vị trí libero trong bóng đá cũng có nguồn gốc từ Ý và có thể hiểu nôm na Libero là cầu thủ có thể tự do di chuyển trong sơ đồ chiến thuật của đội bóng mà không phải bị bó buộc ở bất cứ một khu vực nào.

Người đã nâng tầm vị trí Libero là huấn luyện viên huyền thoại người Argentina Helenio Herrera, người đã điều chỉnh kỹ thuật phòng ngự của huấn luyện viên người Áo Karl Rappan. Hệ thống ban đầu của Rappan bao gồm 4 hậu vệ giăng ngang chắn trước khung thành, tạo thành một tấm khiên chắn vững chắc. Herrera đã thay đổi nó bằng cách đưa hậu vệ thứ năm chơi ngay sau hàng phòng ngự và phía trước thủ môn để có thể bọc lót.

Libero đóng vai trò là tuyến phòng thủ cuối cùng cho bất kỳ kẻ tấn công nào vượt qua được hai trung vệ phía trước anh ta. Chiến thuật phòng ngự siêu đẳng Catenaccio lừng danh đã đưa Inter Milan lên đỉnh cao vào những năm 1960 và trở thành dấu ấn của bóng đá Ý. Người Ý ban đầu gọi vị trí hậu vệ kiểu này là Libero. Tuy nhiên, phải đến khi một người Đức, hoàng đế bóng đá Franz Beckenbauer, đảm nhận vai trò đó bằng sự tài tình và tài năng vượt trội của mình thì định nghĩa Libero bóng đá là gì mới thực sự nổi tiếng.

Thế giới bóng đá thế kỉ trước đã từng chứng kiến các Libero thống trị sân cỏ từ Franz Beckenbauer đến Matthias Sammer. Và chính người Đức, với khả năng độc đáo của mình, đã làm nên một trong những vị trí nổi bật nhất trong lịch sử bóng đá.

Những người Đức đã nâng tầm vị trí Libero trong bóng đá

Đóng góp của Beckenbauer cho vị trí libero là khả năng dàn xếp thế trận ngay từ phần sân nhà. Beckenbauer, một cầu thủ có trí óc cực kì thông minh và nhạy bén, không chỉ đơn thuần ngăn chặn các đợt tấn công của đối thủ, “hoàng đế” cũng sử dụng các tình huống bóng để điều chỉnh nhịp độ, dẫn dắt lối chơi và kiểm soát thế trận cho đội nhà.

Dù về mặt vị trí, Beckenbauer là cầu thủ chơi thấp nhất trong hàng thủ của Bayern Munich và ĐT Đức vào thời điểm đó, nhưng không hiếm ai có thể cắt bóng từ giữa sân hoặc rê bóng từ sân nhà đến khung thành đối phương như những gì huyền thoại này làm được.

Khi hệ thống phòng ngự kèm người ngày càng phát triển, chính những kịch bản không lường trước đã khiến thế trận của đội chủ nhà thay đổi chiến thuật. Tuy nhiên, để thực hiện cả hai vai trò phòng thủ, ngăn chặn và phát động tấn công như vậy, người chơi ở vị trí Libero phải có thể lực vượt trội và trí thông minh trong việc đọc và xử lý tình huống, cũng như cảm quan vị trí tuyệt vời.

Do đó dù đây là một trong những vị trí nổi tiếng nhất trên thế giới nhưng trong lịch sử chỉ có một vài cầu thủ thực sự có thể chơi như một Libero chính hiệu, và điều thú vị là đa số họ đều mang quốc tịch Đức.

Bắt đầu với Beckenbauer, một Libero đặc biệt bền bỉ khác trong suốt 20 năm qua là Lothar Matthaus, người giữ kỷ lục khoác áo đội tuyển quốc gia nhiều nhất trong thế kỷ 20 với tổng số 150 lần khoác áo đội tuyển Đức. Mặc dù không nổi tiếng như Beckenbauer, Matthaus được coi là người đã bỏ túi Maradona lừng danh ở World Cup 1990. Để rồi cho đến khi nhắc lại, El Diego vẫn luôn cho rằng Matthaus là Libero xuất chúng nhất trong thế hệ của mình.

Matthias Sammer, cầu thủ Đức cuối cùng giành Ballon d’Or, là cái tên thứ ba tạo dựng được tên tuổi cho mình ở vị trí Libero. Bất cứ ai đã xem mùa hè Euro 1996 trên đất Anh cách đây gần 30 năm sẽ không bao giờ quên được libero người Đức mang áo số 6 và đã có những màn trình diễn tuyệt vời giúp Đức giành chức vô địch châu Âu lần thứ 3 trong lịch sử.

Đáng tiếc, trái ngược với hai đàn anh, Sammer phải từ giã sân cỏ ở tuổi 30 do dính chấn thương nặng khi thi đấu cho CLB Dortmund năm 1998. Ngoài 3 cái tên này, Đức còn có những hậu vệ libero nổi tiếng có thể kể đến những cái tên như Casten Ramelow và Jens Nowotny.

Điều gì tạo nên điểm khác biệt của những Libero người Đức

Khả năng phối hợp tấn công nhờ nhận thức chiến thuật mạnh mẽ và sức mạnh thể chất dồi dào là điểm khác biệt của Libero người Đức. Ngoài ra, khi một libero rời vị trí phòng ngự để dâng cao tấn công, hệ thống chiến thuật và những người đồng đội xung quang phải hỗ trợ anh ta. Do đó, vị trí libero có tính liên quan chiến thuật cao trong lối chơi chung của toàn đội, đòi hỏi một đội có ý thức chiến thuật cực tốt, điều này rất lý tưởng và phù hợp cho các cầu thủ Đức.

Trong một thời gian dài của những thập niên 60 đến 90, hình ảnh một Libero người Đức đã trở thành biểu tượng nổi tiếng của bóng đá. Và dù cho người Đức được xem là nơi sản sinh ra những Libero xuất sắc nhất mọi thời đại nhưng đừng quên quê hương, nơi đã khai sinh ra định nghĩa Libero bóng đá là gì? Italia.

“Siêu” Libero của bóng đá Ý

Dù không có độ nổi tiếng toàn cầu như những người Đức nhưng có lẽ chưa bao giờ người ta có thể đánh giá thấp những cái tên Libero của bóng đá Ý. Giacinto Facchetti, Gaetano Scirea và Franco Baresi được coi là những Libero trứ danh trong những năm tháng đỉnh cao.

Các Tifosi có lẽ quen thuộc với những siêu hậu vệ của xứ sở mỳ ống như những cái tên Paolo Maldini, Fabio Cannavaro, Nesta hay xa hơn là Franco Baresi. Có một cái tên không được nhắc tới nhiều ở bóng đá ngày nay, Gaetano Scirea. Nhưng giới chuyên môn cũng như các huấn luyện viên, cầu thủ bóng đá thời đó đều cho rằng chính Scirea mới chính là Libero hay nhất trong lịch sử bóng đá Serie A thập niên 70-80. Chỉ tiếc là may mắn đã không mỉm cười với ông.

Scirea sinh ra ở Cernusco sul Naviglio, một vùng lân cận của Milan. Cha ông đến từ Sicily, trong khi mẹ ông đến từ Lombardy. Scirea bị ảnh hưởng khi còn nhỏ bởi thế hệ “Grande Inter” dưới sự dẫn dắt của phù thủy Argentina Helenio Herrera và đội trưởng Giacinto Facchetti. Scirea là một Interista chính hiệu. Nhưng rồi Scirea đã trưởng thành từ lò đào tạo trẻ của Atalanta chứ không phải đội bóng xanh đen thành Milan. Scirea gia nhập đội trẻ vùng Bergamo vào năm 1970.

Scirea là một tiền vệ khi ông ấy còn trẻ. Scirea, 19 tuổi, đã được chơi trong đội hình chính của Atalanta với tiềm năng đặc biệt của mình. Tài năng của Scirea nhanh chóng thu hút sự chú ý của các đại gia Serie A vào thời điểm đó, trước khi ông quyết định gia nhập Juventus vào năm 1974. Và đó là chuyến đi đã biến đổi toàn bộ sự nghiệp của Scirea, đưa ông vào hàng ngũ những người hùng nước Ý.

Scirea đã giành Scudetto 1974-75 với Juve trong mùa giải đầu tiên của ông ấy với câu lạc bộ. Trappatoni được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng của Bianconeri vào mùa hè năm 1976. Scirea được hưởng lợi từ việc Trappatoni đến Juve như “hổ mọc thêm cánh”. Bởi vì Trappatoni đã nhìn thấy kỹ năng trời phú của Scirea, ông là người đã chuyển Scirea từ tiền vệ trung tâm sang vị trí Libero.

Chính quyết định sáng suốt này của Trappatoni đã giúp cho Scirea trở thành libero vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá Italia. Sự sáng tạo của Trappatoni có thể so sánh với việc HLV Carlo Mazzone rút Pirlo đá tiền đạo lùi về vị trí lùi sâu trong hàng tiền vệ, rồi chúng ta có một Pirlo nổi tiếng trong vai trò kiến thiết lùi sâu “playmaker”.

Scirea và Juve đã giành Scudetto trong mùa giải đầu tiên của Trappatoni trên cương vị huấn luyện viên vào năm 1976-77. Juve chỉ để thủng lưới 20 bàn cả mùa nhờ sự chắc chắn của Libero Scirea. Ông được đào tạo như một tiền vệ ở Atalanta nên kỹ năng tấn công của ông cũng vô cùng ấn tượng, Trappatoni liên tục thúc giục cậu học trò cầm bóng từ hàng thủ đến trung lộ.

Zoff, Gentile, Cabrini và Scirea là cốt lõi của hàng thủ trứ danh khó bị đánh bại của Juve trong những năm 1970 và 1980. Nó là cách phòng thủ lý tưởng vì nó kết hợp tất cả các đặc điểm. Sự mềm mại của Scirea, sự cứng rắn và lém lỉnh của Gentile, và khả năng phản xạ xuất thần của Dino Zoff trong khung gỗ, tất cả đã giúp đặt nền móng cho “đế chế” kéo dài hơn một thập kỷ của Juve. Scirea đã giành mọi chức vô địch lớn cùng Bianconeri trong thời gian này, bao gồm bảy Scudettos, hai Coppa Italia, một UEFA Cup, một Cup Winners ‘Cup, một Siêu cúp châu Âu, một Cúp Liên lục địa và một Cúp châu Âu.

Scirea là trái tim nơi hàng thủ Azzurri năm 1982 khi Italia vô địch World Cup. Scirea cướp bóng từ phần sân nhà trong trận chung kết với Tây Đức và băng lên kiến ​​tạo để Tardelli ghi bàn nâng tỉ số lên 2-0 cho Italia. Đó là đỉnh cao trong sự nghiệp của Scirea, một libero lý tưởng.

Scirea là người được Juve lựa chọn để đưa ra thông điệp động viên và lập lại trật tự trong thảm họa Heysel năm 1985, vì không ai trong sân vận động có thể nói được tiếng Ý. Cách chơi bóng nghệ sĩ, bình tĩnh đầy bản lĩnh của Scirea được đồng đội, huấn luyện viên và người hâm mộ yêu mến. Scirea được báo chí Italia mô tả như một “quý ông nơi hàng thủ” vào thời điểm đó.

Scirea cũng chính là một trong 5 danh thủ vĩ đại đã vô địch mọi giải đấu thuộc cấp độ câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia do UEFA và FIFA tổ chức. Một thành tựu vô cùng đáng nể.

Bi kịch xảy đến với Libero huyền thoại

Scirea giã từ sự nghiệp quần đùi áo số năm 1988, ông ngay lập tức được bổ nhiệm vào BHL Juve, làm trợ lý cho đồng nghiệp cũ Dino Zoff. Scirea được cử đến Ba Lan vào đầu tháng 9 năm 1989 để theo dõi CLB Gornik Zabrze, đối thủ UEFA Cup của Juve. Scirea rời Zabrze vào ngày 3 tháng 9, sau khi hoàn thành nhiệm vụ của mình và lái xe đến Warsaw, nơi ông sẽ bắt chuyến bay trở lại Ý. Tuy nhiên, Libero vĩ đại đã không bao giờ trở lại đất nước của mình.

Chiếc Fiat 125 chở Scirea vừa cách thủ đô Ba Lan 70 km thì gặp tai nạn và bốc cháy. Scirea đã bị mắc kẹt bên trong xe, dù đã được giải cứu và đưa đến một bệnh viện gần đó, các bác sĩ đã không thể cứu sống Scirea vì đã quá muộn. Ông mất vào ngày 3 tháng 9 năm 1989.

Khi Zoff và các cầu thủ Juve trở về Turin từ Verona, họ biết được tin khủng khiếp của Scirea. Vụ tai nạn xe hơi và cái chết thương tâm của Scirea đã được thông báo trên truyền hình vào Chủ nhật. Tất cả các tifosi và Juventini đều sững sờ khi mất đi Scirea, libero “vĩ đại” với bi kịch của mình.

Bài viết Libero bóng đá là gì trên đây đã có thể giúp anh em hiểu rõ phần nào về vị trí đặc biệt này. Hãy nhớ thường xuyên theo dõi xoilaczzh.tv và tương tác với chúng tôi trong phần bình luận. Có chủ đề nào anh em muốn tìm hiểu hãy để lại comment nhé!